Opony samochodowe i motocyklowe różnią się od siebie bardziej, niż nam się wydaje.
Oprócz oczywistych różnic w kształtach i rozmiarach, są one konstruowane z myślą o użytkowaniu w zupełnie innych warunkach, wynikających ze specyfiki budowy motocykla czy chociażby sposobu pokonywania zakrętów.
Po zmianie przepisów coraz więcej kierowców mając tylko prawo jazdy kat. B przesiada się na motocykl lub mocniejszy skuter. Dlatego tak ważne jest, aby zdawali sobie sprawę z kilku podstawowych informacji, które wpłyną na bezpieczeństwo i komfort użytkowania jednośladu.
Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że opona motocyklowa i skuterowa mają bardzo małą powierzchnię styku z drogą. W przypadku opony samochodowej mówimy o powierzchni równej kartce pocztowej. W oponie motocyklowej styk z drogą jest wielkości przeciętego wzdłuż na pół, kurzego jajka. Warto więc wiedzieć, jak maksymalnie wykorzystać tę małą powierzchnię do bezpiecznej jazdy.
Rozmiar i model opony mają znaczenie
Kierowcy samochodów mają większą swobodę w dopasowywaniu rozmiaru koła, a tym samym doboru opony do własnych upodobań. Ten sam samochód może poruszać się bez większych problemów na felgach i oponach w kilku rozmiarach, zachowując odpowiedni poziom bezpieczeństwa.
Motocykl jest jednak bardziej wyspecjalizowanym pojazdem. Opona, jej rozmiar i masa są integralnymi elementami zawieszenia motocykla. Jakiekolwiek zmiany i odstępstwa od tego, co sugeruje producent, mają istotny wpływ na prowadzenie i zachowanie podczas jazdy. Zacznijmy zatem od sprawdzenia w instrukcji obsługi, jakie opony dopuszcza producent naszej maszyny.
Mając ustalony rozmiar opon oraz upewniwszy się, że jest to ten sam model pochodzący od tego samego producenta, czas na sprawdzenie ciśnienia. I tym razem najlepszą praktyką jest stosowanie ciśnień zalecanych przez fabrykę. Przyzwyczajenia kierowców samochodów, którzy jeżdżą na zbyt niskich lub wysokich ciśnieniach, w przypadku motocykla są dużo bardziej odczuwalne i przynoszą bardziej bolesne skutki. Odpowiednie ciśnienie w oponie wpływa na zachowanie optymalnych warunków jej pracy, a to zwiększa poziom bezpieczeństwa osób podróżujących motocyklem. I nie skraca jej trwałości.
O czym mówią opony
Jak każde opony, także motocyklowe mówią o sobie bardzo dużo. Na ściance bocznej znajduje się wiele oznaczeń, które po rozszyfrowaniu pozwolą lepiej je poznać.
Oprócz marki producenta i modelu opony znajdziemy na niej następujące informacje:
Rozmiar opony, np. 120/70-17, gdzie 120 to wyrażona w mm szerokość opony; 70 – wysokość jej profilu, jako% szerokości opony oraz średnica felgi w calach (tym razem 17)
Znak „-„ przed średnicą felgi oznacza oponę diagonalną. Znak „B”- oponę diagonalną z opasaniem, a znak: „R” – oponę radialną.
Kierunek jej toczenia oraz indeksy nośności (wskazujący dopuszczalne obciążenie) oraz prędkości:
T – 190 km/h
U – 200 km/h
H – 210 km/h
V – 240 km/h
W – 270 km/h
Y – 300 km/h
Indeksy – nośności – muszą być dostosowane do danego motocykla, ponieważ mają bezpośredni wpływ na charakterystykę opony i jej zachowanie na drodze. Prawidłowe wartości, na jakich maszyna została homologowana do ruchu, znajdziemy w jej instrukcji obsługi.
Opony ze zbyt małym indeksem nośności czy prędkości bezpośrednio stwarzają zagrożenie na drodze, gdyż nie są w stanie przenieść obciążeń i prędkości, jakie przewidział producent motocykla. Opony takie nieprawidłowo się odkształcają i zużywają, mają gorszą przyczepność na drodze oraz mogą ulec uszkodzeniu.
Symbol E.C.E., czyli homologacja europejska, oznacza dopuszczenie opony do użytku na terenie UE. Składa się z oznaczenia E3, które wskazuje na kraj wydający homologację. Dalszy ciąg cyfr to numer homologacji (np. E3 0259091). Tylko opony dostosowane pod względem wymogów homologacyjnych do rynku UE są gwarancją bezpiecznej jazdy.
Numer DOT to zakodowane oznaczenie producenta, fabryki i daty produkcji opony.
W naszym rozmiarze i indeksach znajdziemy na pewno kilka marek opon. W wyborze konkretnej pamiętajmy o priorytecie bezpieczeństwa. Na motocyklu czy skuterze margines błędu jest dużo mniejszy niż w samochodzie.
Wybierając opony poradźmy się zatem serwisanta. Pomoże nam dobrać je do naszej maszyny i stylu jazdy. Kupiona opona powinna być nieużywana, ale niekoniecznie wyprodukowana miesiąc temu. Kilkuletnia nieużywana opona jest tak dobra jak nowa. Wpływ na jej zmiany ma głównie eksploatacja, a nie czas magazynowania.
Użytkowanie
Czas na kolejne odniesienie do statystycznego kierowcy samochodu osobowego, który po założeniu kompletu nowych opon niestety zapomina o ich istnieniu, do czasu ich wymiany na zimowe. Nowe opony w motocyklu trzeba dotrzeć! Jest to niezwykle ważna czynność, gdyż eliminuje ona zagrożenie upadkiem. Opony motocyklowe docierają się przez pierwsze 200-300 km, w trakcie których wytarciu ulega ich wierzchnia warstwa. W tym okresie motocyklista powinien pokonywać zakręty ze szczególną ostrożnością, stosując zasadę stopniowego zwiększania wychylenia w zakręcie, wraz ze zwiększającym się dystansem przejechanym na nowej oponie.
Jeśli uszkodzimy nasze opony, to naprawy można dokonywać, o ile uszkodzenie jest niewielkie i miało miejsce w obszarze bieżnika. Wszelkie uszkodzenia wzdłużne, naderwania i duże ubytki w oponie oraz uszkodzenie jej boków kwalifikują ją do natychmiastowej wymiany. Biorąc pod uwagę znaczenie opony dla naszego bezpieczeństwa, zwłaszcza gdy podróżujemy motocyklem, lepiej jest zainwestować w nową, oponę niż jeździć z duszą na ramieniu.
Elementem, który jest nieodzowny biorąc pod uwagę osiągi współczesnych motocykli jest odpowiednie wyważenie kół. Ideałem jest sytuacja kiedy na prostej feldze nie potrzebujemy instalować żadnych odważników. Przy prawidłowo wykonanej oponie, obciążniki montowane na feldze nie powinny być większe niż 10-15 g. W innym przypadku mamy do czynienia ze złą oponą, którą należy wymienić.
Opona jest kluczowym, integralnym elementem motocykla i skutera. Wybierając przypadkowe opony szybciej i mocniej odczujemy konsekwencje ewentualnych zdarzeń drogowych.
